Bu hafta gazetenin bana ayrılan bölümünde sizlere çok önemli bir konuyu izah etmeye çalışacağım. Sizlerin de bildiği gibi vasi olmanın önemli sorumlulukları bulunmaktadır. Vesayet altına alınmış yaşlının bakmakla yükümlü yakınına nafaka davası açılıp açılmayacağı konusunda bilgi vermeye çalışacağım.

Türk Medeni Kanun’unda dava hakkı detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Şöyle ki;
Türk Medeni Kanunu madde 365- Nafaka davası, mirasçılıktaki sıra göz önünde tutularak açılır. Dava, davacının geçinmesi için gerekli ve karşı tarafın malî gücüne uygun bir yardım isteminden ibarettir. Nafakanın, yükümlülerin bir veya birkaçından istenmesi hakkaniyete aykırıysa hâkim, onların nafaka yükümlülüğünü azaltabilir veya kaldırabilir. Dava, nafaka alacaklısına bakmakta olan resmî veya kamuya yararlı kurumlar tarafından da açılabilir. Hâkim, istem hâlinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir. Yetkili mahkeme, taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir.

Türk Medeni Kanunu’nun 365. Maddesinde de görüldüğü üzere dava hakkı detaylıca düzenlenmiştir.

Nafaka davası, nafaka alacaklısına bakmakta olan resmi kurumlar veya kamuya yararlı diğer kurumlar tarafından açılabilir. Yetkili mahkeme, taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir. Türk Medeni Kanun’un “Korunmaya muhtaç kişiler” başlıklı 366’ncı maddesi ile korunmaya ihtiyacı olan kişilerin bakımlarının, bununla yükümlü kurumlar tarafından sağlanacağı düzenlenmiş ve bu kurumların yaptıkları masrafları nafaka yükümlüsü hısımlardan isteyebilecekleri hüküm altına alınmıştır.

Türk Medeni Kanun’u açısından kurumda kalan yaşlılar için nafaka yükümlüsü hısımlardan nafaka talep etme konusunda bir engel bulunmamaktadır. Bakanlıklara bağlı huzurevleri ile yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerine kabul koşulları arasında yaşlının sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğunun sosyal inceleme raporu ile saptanmış olması koşulu da bulunmaktadır.

Yaşlının bakmakla mükellef yakınından nafaka bağlanması yaşlının sayılan koşullardan “ekonomik yoksunluk” koşulunu kaybetmesine sebebiyet vereceği gibi kurumsal bakım hizmetlerinin sosyal devlet ilkesi gereği karşılanmakta olması nedeni ile faydalı görünmemektedir. Ancak mevcut koşulların vesayet altındaki kişinin alışkın olduğu, kendisine yararlı olan, vesayet altına alınmaması halinde yapmaya devam edeceği bir aktivitesi, hobisi vb. daha doğru bir ifade ile çok temel sosyal ve gelişimsel ihtiyacını karşılayamıyor olması halinde nafaka talep etmek doğru olabilir.

Avukat Gizem GONCE